Tìm hiểu và học hát điệu chèo cổ: CHỨC CẨM HỒI VĂN

Vào thời Hán, ở Trung Quốc, có một vị tướng tên là Đậu Thao, do phạm trọng tội nên bị vua Hán đày biệt xứ ra biên ải. Vợ của tướng quân n...

Vào thời Hán, ở Trung Quốc, có một vị tướng tên là Đậu Thao, do phạm trọng tội nên bị vua Hán đày biệt xứ ra biên ải. Vợ của tướng quân này là Tô Huệ là một phụ nữ bình dân sống bằng nghề dệt lụa. Từ ngày Đậu Thao bị đày ra biên ải, ngày đêm vò võ ngóng tin chồng, nhưng ngày tháng cứ nối nhau qua mãi mà vẫn biệt âm vô tín. Dồn nén tất cả thương nhớ vào tâm hồn, bằng tài thi văn của mình Tô Huệ đã viết Chức Cẩm Hồi Văn và dệt lên lụa với nội dung diễn đạt hết sức bi thiết về nỗi nhớ chồng. Có người ra biên ải, Tô Huệ gửi bài thơ ấy cho Đậu Thao. Nhưng người đưa thư cầm thư mà không hiểu nội dung viết gì, e ngại trong thư có lời lẽ phản nghịch, lo sợ vạ lây, nên đã chuyển thư về triều đình. Thư Chức Cẩm Hồi Văn đến tay vua Hán, sau khi nghiên cứu đọc toàn bộ nội dung, cảm phục trước tấm lòng sắt son và tài thi phú của một người phụ nữ, vua hạ chỉ tha cho Đậu Thao về. Bài thơ thật sự gây được ấn tượng thẩm mỹ cho người xem, người đọc từ hình thức trình bày đến nội dung chữ nghĩa. Trong các dạng hồi văn của thi ca Hán Nôm, bài Chức Cẩm Hồi Văn của Tô Huệ khá độc đáo bởi sự thể hiện qua một đồ hình lạ lẫm với tất cả 280 chữ (trong đó có 32 chữ lớn, 248 chữ nhỏ). Thoạt tiên, khi nhìn vào, người ta có cảm giác như một họa đồ trang trí, nhưng kỳ thực đây lại là một bài thơ hồi văn được sắp xếp theo một quy ước, một trật tự do người sáng tác tự nghĩ ra. Lối thơ hồi văn có nhiều biến thể về cách tổ chức dạng hồi văn (có thể là đọc xuôi, đọc ngược, quay đi quay lại nhiều vòng) để có nhiều bài thơ khác nhau; hoặc có nhiều biến thể về hình thức như xếp trong hình tròn, hình vuông, hình tam giác, hình thoi... tạo nên những đồ hình (vừa phô diễn trí tuệ của của thể sáng tạo, vừa thách đố trình độ thưởng thức của khách thể thẩm mỹ). Để tìm ra cách đọc, người ta phải mất nhiều thời gian trong quá trình tìm phương pháp, mỗi một bài thơ lại có một phương pháp đọc được quy ước theo nhiều cách đọc. Bài thơ còn có một điểm thú vị khác là, điểm xuất phát của bài thơ là chữ quân (chàng); điểm kết thúc của bài thơ là chữ hoàn (trở về) cũng đã tạo nên hai điểm nhấn cho việc diễn đạt cảm xúc cảm xúc, tình ý của toàn bộ nội dung: nỗi tha thiết mong chồng trở về. Bài thơ Chức Cẩm Hồi Văn của Tô Huệ Chức cẩm hồi văn- Tô Huệ. Quân thừa hoàng chiếu an biên thú, Tống quân tống biệt hà kiều lộ. Hàm bi yểm lệ tặng quân ngôn, Mạc vong ân tình tiện trường khứ. Hà kỳ nhất khứ âm tín đoạn, Khiển thiếp bình vi xuân bất noãn. Quỳnh dao giai hạ bích đài sinh, San hô trướng lý hồng trần mãn. Thử thời đạo biệt mỗi kinh hồn, Tương tâm hà thác cánh phùng quân. Nhất tâm nguyện tác thương hải nguyệt, Nhất tâm nguyện tác lĩnh đầu vân. Lĩnh vân tuế tuế phùng phu diện, Hải nguyệt niên niên chiếu đắc biên. Phi lai phi khứ đáo quân bàng, Thiên lý vạn lý dao tương kiến. Thiều thiều lộ viễn quan san cách, Hận quân tái ngoại trường vi khách. Khứ thời tống biệt lư điệp huỳnh, Nan ngộ kỷ kinh mai hoa bạch. Bách hoa tán loạn phùng xuân tảo, Xuân ý thôi nhân hướng thuỳ đạo. Thuỳ dương mãn địa vị quân phan, Lạc hoa mãn địa vô nhân tảo. Đình tiền xuân tảo chân phân phương, Bão đắc Tần tranh hướng hoạ đường. Vị quân đàn đắc Giang Nam khúc, Phụ ký tình thâm đáo sóc phương. Sóc phương thiều thiều sơn hà việt, Vạn lý âm thư trường đoạn tuyệt. Ngân trang chẩm thương lệ triêm y, Kim lũ la thường hao giai liệt. Tam xuân hồng nhạn độ giang thinh, Thử thì ly nhân đoạn trường tình. Tranh huyền vị đoạn trường tiên đoạn, Oán kết tiên thành khúc vị thành. Quân kim ức thiếp trọng như san, Thiếp diệc tư quân bất tạm nhàn. Chức tương nhất bản hiến Thiên Tử, Nguyện phóng nhi phu cập tảo hoàn. Dịch thơ: Chàng vâng chiếu ra yên cõi ngoại, Thiếp đưa chàng tới lối cầu sông. Ngậm sầu gạt lệ nhắn lòng, Chớ tham chốn khác mà vong tình này. Trông tin tức tới nay thăm thẳm, Để buồng hương chẳng ấm hơi xuân. Từ ngày đôi ngả cách phân, Màn dần bụi bám, thềm dần rêu phong. Tưởng ly biệt nỗi lòng kinh sợ, Thiếp với chàng bao thuở gặp nhau. Nguyện làm trăng giữa biển sâu, Nguyện làm mây phủ trên đầu non cao. Trăng giữa biển năm nào cũng thấy, Mây đầu non đường mấy cũng thông. Bay qua bay lại bên chồng, Dầu ngàn muôn dặm xa trông như gần. Quan san ấy mấy lần trở cách, Hiềm nỗi chàng làm khách rất lâu. Chàng đi mới ố bông lau, Mà nay mấy độ trắng màu hoa mai. Hoa trăm thức xuân vui hớn hở, Xuân giục người than thở với ai. Dương kia đủ những tơ dài, Hoa kia rã cánh không người quét cho. Sân xuân sớm thơm tho trăm thức, Chốn hoạ đường lực bận đàn tranh. Giang Nam năm khúc rành rành, Mượn đầu năm mong gởi tình sóc phương. Sóc phương ấy đôi đường diệu vợi, Âm thư này nhắn gởi khôn thông, Gối riêng nước mắt tuôn dòng, Xiêm thêu áo vẽ lâu cùng mục tan. Ba xuân tới tiếng nhàn nhắn gởi, Xuân giục người bối rối như tơ. Năm dây còn đón sờ sờ; Buồn đà đứt ruột, gảy chưa rồi đàn. Chàng thương thiếp còn hơn núi nặng, Thiếp nhớ chàng tình chẳng kém thua. Dệt đem bức gấm dâng vua, Xét lòng dạ thiếp tha cho chồng về. Nguồn FB: Thuyet Hung Vu


Bài Liên Quan

Tin Mới 462468476077197714

Đăng nhận xét

  1. Trong các vở chèo khoảng 20 năm trước mình hay nghe thì có vở Việc làng và Thị Hến kén chồng của ns Thu Huyền là thích nhất, Nhạc rất hay, lời văn thoại cũng sâu sắc - wecktöne kostenlos.

    Trả lờiXóa

emo-but-icon

Chuyển ngôn ngữ

Subscriber Youtube

Tin Fanpage

Bài đăng và Bình luận

Nóng

Bài Mới

Bình Luận

Visitors

Flag Counter
item