NSƯT Xuân Hanh

NSƯT Xuân Hanh

Từ một người công nhân nông trường Sông Lô, Nghệ sĩ Xuân Hanh phấn đấu để trở thành một trong những nghệ sĩ hàng đầu của nền nghệ thuật chèo đương đại. Điều đáng nói ông vừa tham gia vai diễn, vừa hát chèo trên sóng Đài TNVN và vừa viết lời cho bài ca lẻ trong chèo, chuyển thể kịch bản chèo. Ông đi vững chắc bởi thế ba chân. Cho đến nay, dù tuổi đã cao, sức đã yếu, nhiều bệnh nhưng ông vẫn bền bỉ kiên gan chống chọi với bệnh tật, vừa sáng tạo nghệ thuật. Tình yêu chèo trong ông thật đáng nể trọng.

NS XUân Hanh vai Đặng Mậu Lân

Ns Xuân Hanh vai Nguyễn Huệ

NSƯT Xuân Hanh- Tận tuỵ với nghề

Mai văn Lạng

  Nghệ sĩ Xuân Hanh tên thật là Bùi Xuân Hanh, ông sinh năm 1949 tại Vân Nam, Phúc Thọ, Hà Tây, một trong những chiếng chèo nổi tiếng. Yêu ca hát từ nhỏ, đặc biệt là hát chèo, nên ông luôn là cây văn nghệ của trường, của lớp. Rồi đến khi trở thành công nhân nông trường Sông Lô, tỉnh Tuyên Quang ông vẫn là một hạt nhân văn nghệ và giành được rất nhiều giải thưởng trong các cuộc liên hoan, hội diễn của nông trường cũng như của tỉnh. Mặc dù đã chọn cho mình một con đường đi nhưng có lẽ  niềm say mê ca hát đã đưa ông đến với nghiệp cầm ca như một sự tất yếu. Sau sáu năm công tác tại nông trường sông Lô Xuân Hanh đã trở thành diễn viên của Đoàn chèo Tuyên Quang. Và đến năm 1984, do hoàn cảnh gia đình ông đã chuyển công tác về Đoàn chèo Hà Nội. Nhớ về cuộc đời nghệ sĩ của mình, ông tâm sự : “Tôi vốn yêu chèo từ nhỏ. Lớn lên là công nhân nhưng lại được làm công tác văn hoá, văn nghệ nên máu chèo lại càng nồng nàn, say đắm. Vì vậy, chèo là duyên nghiệp của tôi". Vâng, chính là duyên nghiệp, nên với hơn 60 năm tuổi đời, hơn 40 năm tuổi nghề nghệ sĩ Xuân Hanh đã gặt hái được những thành công không nhỏ, đó là các tấm HCV, HCB qua các kỳ hội diễn của Trung ương, của địa phương cho giọng hát hay, vai diễn giỏi. Và điều vinh dự nhất đối với NS Xuân Hanh là ông đã được nhà nước trao tặng danh hiệu cao quý - NSƯT.   Với  hơn 60  năm tuổi đời và hơn 40 năm tuổi nghề, Xuân Hanh có rất nhiều kỷ niệm. Ns Xuân Hanh tâm sự: Tôi nhớ nhất là năm 1981 tôi được tham dự cuộc thi Giọng hát chèo hay tại Thái Bình. Sau khi hát xong tôi vô cùng hồi hộp. Đây là lần đầu tiên mình được đi thi, được khẳng định mình trong nghề. Cuối cùng, khi ban giám khảo công bố kết quả tôi gần như lả đi vì sung sướng bởi mình là một trong những giọng hát được giải A (giải cao nhất của cuộc thi.

Vâng! Đó quả một kỷ niệm đáng nhớ của những bước đi đầu tiên khẳng định mình trên con đường nghệ thuật. Và cho đến hôm nay với thính giả Đài TNVN, giọng hát Xuân Hanh vẫn luôn ấm áp và truyền cảm. 

 Nghệ sĩ Xuân Hanh cộng tác thu thanh tại Đài TNVN từ những năm 70. Ngoài việc thu thanh giọng hát, ông còn soạn lời mới cho những làn điệu chèo, đó cũng là một trong những công việc ông yêu thích, nó giúp ông thoả nỗi ước ao được ghi lại những xúc cảm của mình. Xuân Hanh là người may mắn được làm nhiều nghề, được đi nhiều nơi, gặp nhiều giới. Cho đến nay đã có trên 50 bài ca lẻ, ca cảnh, hoạt cảnh chèo do ông soạn lời mới được thu thanh và phát trên làn sóng Đài TNVN. Ông cũng là đồng tác giả của rất nhiều vở chèo của Nhà hát chèo Hà Nội, đoàn chèo Thái Bình. Với tinh thần nhiệt tình trong công việc và lòng yêu nghề ông thường nhắc nhở các bạn trẻ phải luôn cố gắng học hỏi và tìm một nét riêng để tự tạo cho mình chỗ đứng trong sự nghiệp làm nghệ thuật nhiều vinh quang nhưng cũng lắm gian nan.

Nhiều năm qua, Ns Xuân Hanh về nghỉ hưu theo chế độ, nhưng tình yêu nghệ thuật của ông thì không hề vơi, vẫn đằm thắm, tha thiết như buổi bạn đầu. Không còn cơ hội để diễn thì ông viết. Với vốn kiến thức phong phú mà ông tự học từ thời trẻ cũng như trong quá trình sáng tạo nghệ thuật, Ns Xuân Hanh đã chuyển thể hàng chục kịch bản kịch nói và các loại hình ca kịch khác sang chèo. Trong đó có nhiều vở đã dành được huy chương vàng như: " Quan lớn về làng ", " Vương nữ Mê Linh " của Nhà hát chèo Hà Nội, " Chu Văn An- người thầy của muôn đời ", " Sáng trong như ngọc một con người " của nhà hát chèo quân đội . . . giải đặc biệt cho vở " Tiếng đàn vùng mê thảo " của Nhà hát chèo quân đội v v . . 

Với những cống hiến không mệt mỏi cho nghệ thuật chúng tôi nghĩ rằng ông rất xứng đáng được phong tặng danh hiệu cao quý NSND./.