Nước mắm pha hóa chất gây hại: Thủ tướng chỉ đạo nóng

(Bảo vệ người tiêu dùng) - Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc vừa yêu cầu Bộ Y tế phối hợp với Bộ Công Thương làm rõ tình trạng nước mắm công nghiệp có nhiều loại hóa chất

Trước đó, sáng 10/10, báo chí đăng tải bài ''Nước + hóa chất = nước mắm công nghiệp'', phản ánh tình trạng nước mắm công nghiệp có nhiều loại hóa chất trong thành phần với hàng trăm nhãn hàng khác nhau, đang chi phối thị trường.

Đáng chú ý, về lâu dài, sức khỏe người tiêu dùng sẽ bị ảnh hưởng nếu cứ nạp liên tục mỗi ngày, mỗi bữa lượng hóa chất vào người cho dù là hóa chất được phép dùng trong thực phẩm. Dù nó không có tác hại ngay lập tức, nhưng tích tụ dần sẽ gây nên chứng chóng mặt, đau đầu, suy giảm trí nhớ.

Về việc này, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc yêu cầu Bộ Y tế chủ trì, phối hợp với Bộ Công Thương và các cơ quan liên quan khẩn trương kiểm tra, làm rõ nội dung báo phản ánh, thông tin kịp thời cho người dân, đồng thời báo cáo Thủ tướng Chính phủ trước ngày 22/10/2016.

Tình trạng nước mắm công nghiệp có nhiều loại hóa chất trong thành phần với hàng trăm nhãn hàng khác nhau, đang chi phối thị trường. Ảnh minh họa

Những nguy cơ tiềm ẩn

Từng đề cập đến vấn đề này trên báo Đất Việt hồi cuối tháng 6, Bàn về tình trạng "nước mắm không phải là nước mắm", PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh, Viện Công nghệ sinh học và thực phẩm, Đại học Bách khoa Hà Nội cho biết, cần xác định rõ rằng, đã gọi là nước mắm thì phải làm từ cá. Hiện nay trên thị trường có 2 loại chính: nước mắm truyền thống làm từ cá và nước mắm nhanh (nước mắm ngắn hạn).

"Mắm truyền thống thủy phân rất lâu nên đến khi cá thủy phân hết, một năm sau thậm chí hơn, con cá chỉ còn bộ xương, người ta chắt phần nước mắm đầu tiên ra, gọi là nước mắm cốt (nhỉ). Đây là loại mắm có chất lượng rất tốt, hàm lượng đạm cao.

Loại nước mắm thứ hai là nước mắm ngắn ngày. Do nước mắm truyền thống thủy phân lâu, cả năm mới được một mẻ nên người ta sản xuất ra loại enzym có nguồn gốc từ vi sinh vật hoặc thực vật để bổ sung vào muối, cá, thúc đẩy thời gian lên men nhanh hơn, có khi chỉ 1-2 tháng.

Vấn đề là nhà sản xuất có bổ sung chất gì vào không? Nếu nước mắm tự nhiên không cần bổ sung gì vẫn ngọt, thơm đậm đà. Nhưng nếu không có nước mắm, hoặc đó là loại nước mắm nhanh thì không có vị ngọt, thơm ấy, trong khi người dân thích ăn nước mắm có mùi vị của nước mắm truyền thống thì người ta bổ sung vào. Cái này phải kiểm soát vì có thể những chất ấy làm từ con đường nhân tạo và có khả năng gây độc hại.

Đặc biệt, gần đây để tạo độ ngọt người ta cho mỳ chính, chất gây mùi, gây vị... vào. Mỳ chính không độc nhưng không có dinh dưỡng|", PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh phân tích.

Một cơ sở sản xuất nước mắm truyền thống

Chung một niềm trăn trở, ông Nguyễn Huy Tiến, Chủ tịch Hiệp hội nước mắm Phan Thiết cho biết, các vùng sản xuất nước mắm lớn của Việt Nam như Phan Thiết, Nha Trang, Phú Quốc... đều có truyền thống trên 100 năm nay.

Trong khi đó, các doanh nghiệp mua một phần nước mắt truyền thống về pha chế ra cùng với các loại phụ gia, hương liệu, có loại nước mắm không có chút cá nào mà chỉ có hương cá, vị cá, độ đạm quá thấp nhưng vẫn gọi là nước mắm. Các sản phẩm đó được quảng cáo rầm rộ trên truyền thông, người tiêu dùng thấy hấp dẫn thì mua.

"Sản xuất nước mắm truyền thống hầu hết là các cơ sở nhỏ lẻ, vốn nhiều lắm cũng chỉ chừng vài tỷ đồng, mỗi năm làm ra vài trăm ngàn đến một triệu lít nước mắm đã là nhiều. Bởi vốn ít nên các cơ sở này không có kinh phí để thông tin quảng cáo, marketing. Như Hiệp hội nước mắm Phan Thiết có mấy chục hội viên nhưng chúng tôi không thể có tiền để lo quảng cáo vì tiền lãi bán hàng đã rất thấp.

Doanh nghiệp sản xuất nước mắm công nghiệp nhiều tiền, có nơi được nước ngoài đầu tư, chi phí quảng cáo của một công ty nước mắm công nghiệp trong một ngày có khi từ vài chục đến hàng trăm triệu đồng là hết sức bình thường. Bởi thế, chúng tôi chỉ biết khuyến cáo với người dân nên mua hàng thông minh và trông chờ vào sự quản lý của cơ quan chức năng", ông Tiến nói.

Ông cũng khẳng định, người tiêu dùng Việt Nam bấy lâu nay ăn nước mắm bằng mắt, bằng tai chứ không phải bằng miệng.

Dương Châu ( Báo Đất Việt )