Chân dung nghệ sĩ qua cảm nhận của khán giả Bùi Quang Thắng- NSƯT Thúy Hiền

NSƯT THÚY HIỀN - Nhà hát chèo Thái Bình 

Sinh năm 1947, Thái Bình

Thúy Hiền nổi danh với vai Thị Mầu. Vở Quan Âm Thị Kính này của đoàn chèo Thái Bình đã được mang đi diễn ở Đông Đức. Ngoài Thúy Hiền (Thị Mầu) còn có Thu Hiền (Thị Kính), Văn Mởn (Thiện Sĩ) ... 

Tôi chưa có cơ duyên được xem Thúy Hiền diễn Thị Mầu mà chỉ được xem một đoạn ngắn Thị Mầu của cô học trò được xem là xuất sắc nhất, thừa kế được nhiều nhất từ Thị Mầu Thúy Hiền, đó là Hoài Thu. 

Sau khi xem tới bốn, năm cô Thị Mầu nhan sắc rực rỡ, tôi đã e rằng vẻ đẹp sắc sảo sẽ là một trở ngại cho Thị Mầu thể hiện nét hồn nhiên. Nhưng hóa ra không phải vậy. Người nghệ sĩ giỏi là người mang được nhiều khuôn mặt. Thị Mầu Hoài Thu đẹp, một vẻ đẹp sắc sảo nhưng nét hồn nhiên đáng yêu vẫn toát ra trong từng khuôn diễn. Quan trọng nhất là ở Thị Mầu rất trẻ Hoài Thu, cái sự "diễn" lại rất nhuần nhuyễn, chân thực khiến cho cái thần của Thị Mầu được bộc lộ một cách tự nhiên, rất thuyết phục

Thị Mầu Hoài Thu khi liếc mắt đưa tình cũng vô cùng lẳng nhưng không bao giờ mang vẻ sỗ sàng mà ngược lại, trong cái lẳng của Hoài Thu luôn có nét hồn nhiên, thậm chí là ngây thơ. Đó là sự mềm mại trong đường nét múa, trong ánh mắt đắm đuối nhiều lúc như ngây ra nhìn thầy tiểu, trong động tác lướt ngón tay rất nhẹ lên má thầy tiểu. Bộ mặt đôi khi khi phụng phịu, hờn dỗi rất nữ sinh. Và cả sự sâu lắng trong diễn xuất khi bị bỏ rơi một mình nơi sân chùa. Điểm mạnh nữa ở Thị Mầu Hoài Thu là giọng nói, hát rất chèo - đây là điểm nổi trội ở Hoài Thu so với các Thị Mầu khác.

Một chi tiêt ở Thị Mầu Hoài Thu : khi cố gắng quyến rũ để thầy tiểu "bỏ mô Phật đi", Thị Mầu hai lần đưa bàn tay lên xua đi. Động tác diễn xuất quá thật này bị trơ ra giữa những động tác mang tính cách điệu cao rất đẹp của Thị Mầu. Trước đó một lát, Thị Mầu đã có một động tác mang ý nghĩa biểu hiện rất cao là đưa bày tay mình áp vào bàn tay niệm Phật của thầy tiểu rồi gạt đi. Động tác vừa ý nghĩa lại vừa được cách điệu thành một động tác múa đã trở thành chi tiết rất cô đọng. Những cái xua tay thực sự không cần thiết , hơn hết là nó không mang được tính cách điệu của chèo mà nó mang tính chất tả thực của kịch nói.

Tôi mang một ấn tượng đẹp về Thị Mầu Hoài Thu nhưng thực tình ấn tượng đó chưa mạnh tới mức để viết riêng về Hoài Thu. Bản thân Hoài Thu đã "bỏ cuộc chơi" một thời gian dài nên khán giả cần có thêm thời gian để xem Hoài Thu. Hoài Thu là cô học trò giỏi của một nghệ sĩ lớn - Thúy Hiền. Tôi để Hoài Thu ở chỗ của Thúy Hiền trong lúc chờ đợi cơ duyên được xem Thị Mầu Thúy Hiền và xem thêm Hoài Thu.

Ngày 07.10.2015 

QUANG THẮNG