Quan họ phương Nam

TP - Nhiều năm nay, trong những ngày Tết cổ truyền hay trong những dịp giỗ chạp truyền thống dân tộc, người Sài Gòn không còn xa lạ với hình ảnh những “liền anh liền chị” trong bộ áo tứ thân, nón quai thao cất tiếng hát những câu ca quan họ quen thuộc… Đó là những thành viên các CLB Quan họ được mở ra ở khắp Sài Gòn.

Nhạc sỹ Quý Thăng trong một tiết mục Quan họ.

Người có công đưa quan họ Bắc Ninh hiện diện ở phương Nam là nhạc sỹ Quý Thăng. Là người con đất quan họ Bắc Ninh từng tham gia Đoàn Dân ca Quan họ Bắc Ninh với vai trò ca sỹ, đạo diễn dàn dựng và thậm chí cả sáng tác, Quý Thăng một thời được biết tới là một “liền anh” có tiếng tăm của làng quan họ Bắc Ninh. Năm 1984, Quý Thăng vào Sài Gòn công tác rồi ở lại luôn. Làm công việc tổ chức show diễn rồi đi hát, anh thấy nhiều người Sài Gòn thích quan họ nhưng có rất ít người hát. Trong những buổi họp mặt đồng hương Hà Bắc, những tiết mục hát quan họ thường là nam nữ thanh niên diện comple, váy đầm… Rồi anh gặp nhiều người đồng hương hát quan họ rất hay, có người từng hát quan họ chuyên nghiệp. Xa quê, họ chỉ biết gửi nỗi nhớ vào câu quan họ và mong được hát, được giao duyên. Thế là anh quyết định sẽ thành lập CLB Quan họ.

CLB Quan họ đầu tiên được thành lập tại quận Tân Bình có tên là Mười Nhớ. Quý Thăng vẫn nhớ rõ đó là ngày 1/5/1998. Chỉ hơn 10 thành viên nhưng hôm đó, các thành viên đã hát rất nhiều, khách xem cũng rất nhiều. Nhiều người Sài Gòn đã ngỡ ngàng và thích thú khi được tận mắt thấy những “liền anh liền chị” chính hiệu ngân nga các câu quan họ giữa Sài Gòn. Sau khi CLB Mười Nhớ hoạt động một thời gian, nhiều quận huyện khác cũng có ý định thành lập CLB Quan họ và ngỏ ý nhờ anh giúp. Thế là lần lượt các CLB Quan họ Trúc Xinh, Còn Duyên, Duyên Quan Họ…. được ra đời và sinh hoạt ổn định. Quý Thăng bảo: “Cái hay cái đẹp của quan họ đã níu kéo được nhiều người yêu thích và tham gia. Bây giờ các CLB Quan họ của chúng tôi không chỉ có người Kinh Bắc tham gia mà còn cả người Nghệ An, người Huế thậm chí cả người miền Tây. Còn thành phần thì có người làm công nhân, có người làm nội trợ nhưng có cả những bác sỹ, những giảng viên đại học hay là những ca sỹ đã thành danh. Họ tham gia chỉ để mong được học, được hát những câu quan họ đã làm cho họ mê đắm.

Hy vọng rằng sau khi mở cửa, tụ điểm sẽ thu hút không chỉ người Sài Gòn mà cả những du khách trong và ngoài nước ghé vào. Quan họ đã trở thành di sản thế giới rồi, phải nuôi dưỡng tốt hơn nữa thì quan họ mới có thể phát triển mạnh mẽ được”.

Nhạc sĩ Quý ThăngKhông chỉ ở Sài Gòn, Quý Thăng còn miệt mài đưa quan họ đi nhiều tỉnh thành khác. Bình Dương, Vũng Tàu, Đồng Nai cũng đều đã có CLB Quan họ. Rồi những tỉnh vùng ĐBSCL đánh tiếng nhờ Sài Gòn giúp thành lập CLB Quan họ. Quý Thăng chia sẻ: “Hiện các CLB Quan họ hoạt động khá ổn định, thường xuyên có nhiều suất diễn trong các lễ hội, trong các chương trình Xuân và cả trên truyền hình hay tại các sự kiện của các doanh nghiệp. Quan họ đã trở thành món ăn tinh thần của người dân phương Nam”.

Quý Thăng khoe dịp Tết Bính Thân vừa qua, các nhóm quan họ gần như không có thời gian nghỉ ngơi vì rất nhiều lời mời đi hát. Nhưng anh không muốn quan họ ở phương Nam sẽ chỉ dừng lại ở đó. Hiện Quý Thăng đang ấp ủ sẽ mở một tụ điểm sinh hoạt ổn định giữa Sài Gòn. “Tụ điểm đó sẽ sáng đèn hàng đêm để anh chị em các CLB Quan họ có điều kiện được hát quan họ cũng như khán giả sẽ có nơi để nghe quan họ. Nếu không có gì thay đổi, tôi dự tính sẽ khai trương vào khoảng giữa năm nay. Hy vọng rằng sau khi mở cửa, tụ điểm sẽ thu hút không chỉ người Sài Gòn mà cả những du khách trong và ngoài nước ghé vào. Quan họ đã trở thành di sản thế giới rồi, phải nuôi dưỡng tốt hơn nữa thì quan họ mới có thể phát triển mạnh mẽ được”, anh nói.