NÓN QUAI THAO, NÓN BA TẦM

Tiện có ng hỏi đây có phải là một loại nón không, và cô gái Quan họ dùng nón nào e xin cung cấp nhanh, ngắn gọn như sau để mọi ng tham khảo. Nhưng xin nói là trong Quan họ, còn các loại khác e không biết họ dùng thế nào nên ko bàn:
1. Nón quai thao và nón Ba tầm là hai loại nón khác nhau ko như nhiều ng hiểu lầm.
2. Các liền chị đi hội chỉ dùng nón Quai thao (hay nón thúng quai thao). Nhưng đây không phải là nón riêng của cô gái quan họ mà là của các cô gái Bắc Bộ xưa.
3. Nón quai thao và nón ba tầm dành cho hai đối tượng sử dụng khác nhau nên khác nhau cả về cấu tạo.
- Nón ba tầm là nón dùng cho người già, bởi vậy lá nón là lá già có màu vàng. Nón ba tầm ngoài yếu tố thẩm mỹ thì mục đích sử dụng là che mưa, che nắng, nên nón làm bằng ba lớp lá (3 tầng = 3 tầm). Nón ba tầm có độ dốc hơn nón quai thao và có đường kính nhỏ hơn nón quai thao.
Trong bài Lý cây đa, liền anh hát "Chẻ tre đan nón ba tầm" là ý trêu các liền chị với cách trêu dí dỏm ko nhanh thì già hết duyên... Chứ không phải liền chị đội nón ba tầm.
- Nón quai thao (hay nón thúng quai thao): là loại nón dùng cho các thiếu nữ đi trảy hội. Bởi là dùng cho thiếu nữ nên lá nón là lá bánh tẻ, có mầu hồng nhạt đặc biệt khi quang dầu sẽ nổi màu. Nón quai thao chủ yếu là dùng để làm duyên, không phải để che mưa nắng nên nón có đường kính to hơn nón ba tầm, ko có độ dốc như nón ba tầm, ko làm dày lá bằng nón ba tầm. Do là dùng cho các cô gái trẻ, hoặc thậm chí là các liền chị đã có chồng, con nhưng vẫn đi chơi Quan họ nên quai nón cũng có màu hồng đào, hai bên quai nón có những quả thao đc bện bằng tơ cũng màu hồng...
Do có hình dáng tương đối giống nhau nên nhiều người hiểu nhầm 2 loại nón là một và có những bài hát có dùng nón ba tầm cho quan họ. Chứ các bài Quan họ không có bài nào có tên nón ba tầm. Mà chỉ có nón quai thao...

Nguồn Fb nghệ sỹ Hữu Duy- Nhà hát dân ca Quan họ